Nuran Koyuncu Osmanlı Devleti'nde Gayrimüslimlerin Din ve Vicdan Hürriyetleri Bağlamında Mabedlerinin Hukuki Statü - Online indir

Din ve vicdan hürriyeti, 1982 Anayasasinin 24. maddesinde formüle edilmistir. Bu hürriyet hem inanç hem de ibadet hürriyetini kapsamaktadir. Inanç hürriyeti, ibadet hürriyeti ile birlikte anlam kazanir. Zira kisi seçtigi dinin gereklerini yerine getirebilmeli özellikle dinî ayin ve törenlerini serbestçe yapabilmelidir. Bunun için de ibadet hürriyeti, kisilerin dinlerini pratikte yasamalarini saglayacak mâbedlerin varligini zorunlu kilar. Ibadet hürriyetinin birçok dini tek bir çatida birlestiren Osmanli uygulamasinda daha da önemli hale geldigi anlasilmaktadir. Osmanli Devletinde gayrimüslimler, zimmet andlasmasinin tarafi olmakla din ve vicdan hürriyetleri devletin garantisi altina alinmistir. Ibadetlerini yapabildikleri mâbedlerinin varligi ise gayrimüslimlere ibadet hürriyeti tanindiginin en önemli göstergesi durumundadir. Çalismada Osmanli Devletinde din ve vicdan hürriyetinin önemli bir parçasini olusturan gayrimüslimlere ait mâbedlerin dokunulmazligi, insasi ve tamirine iliskin Islâm ve Osmanli hukuku hükümlerine ve uygulamasina yönelik bilgiler verilmesi amaçlandi. Çalismanin ana hedefi Islâm topraklarinda ikamet eden ve zimmî olarak tabir edilen kesimdir. Bu nedenle çalismanin gerek Islâm hukuku gerekse Osmanli uygulamasi kisimlarinda esas olarak zimmî statüsünde olan gayrimüslimlerle ilgili hükümler incelendi. Bu incelemede gayrimüslimler bir bütün olarak degerlendirilerek ibadethaneleri -mâbed- olarak ifade edildi. Osmanli Devleti gayrimüslim tebaasi ile ilgili uygulamalarinda büyük ölçüde Islâm hukuku hükümlerini esas aldi. Bu nedenle ilk bölümde Islâm devletinin hâkimiyeti altinda yasayan gayrimüslimlerin din ve vicdan hürriyeti, mâbedlerinin dokunulmazligi, tamiri ve insasina iliskin Islâmî esaslar üzerinde duruldu.