Ali Tekin Varlık ve Akıl: Aristoteles ve Farabi'de Burhan Teorisi - Online indir

Felsefe varligi kendinde nasilsa öylece akla alma çabasi, burhan teorisi ise varligi kendinde nasilsa öylece akla almaya çabalama ögretisidir. Varlik olmadan bir seyin felsefesi yapilamaz ve belli bir tür dogaya sahip akil olmaksizin bir sey felsefe yapamaz. Cenâb-i Hakk her seyi bilir, insan akli ise gücü ölçüsünde bilmeyi sever. Aklin varliga nasil nazar edecegi, varligi nasil tahsil edecegi burhan teorisinin konusudur. Burhan teorisi akildan varliga ve varliktan akla dogru uzanan bir yoldur, bir tarîktir. Burhan teorisi varliga dogru yürüme, varlikta kalabilme ve varliktan kendine dönme usûlüdür. Öyleyse burhan teorisi akil ile varligin arasini baglayan bir köprünün adidir. Burhanin bir ucu felsefî zihne, diger ucu mükemmel varliga baglidir. Messâî ise varliga dogru burhan köprüsünde yürümeye çalisan aklin tasiyicisi olan ruhtur. Köprünün asil ve öte ucu dogaca önce bizce sonra gelen varlik iken, fer‘î ve beri ucu dogaca sonra bizce önce gelen akildir. Öyleyse önce gelene önde, sonra gelene sonda yer vermek gerekir. Varliga dogru seyreylemek ve varligi dogru seyreylemek bu seyr ü seferi eyleyen ustalarin izini sürmeyi gerektirir. Izini sürecegimiz ustalar burhan teorisinin ve felsefenin iki kurucu ismi olan Aristoteles ve Fârâbî’dir. O halde murâdimizi ifade edecek söz Varlik ve Akil: Aristoteles ve Fârâbî’de Burhân Teorisi olmalidir.